Bye Bye Bakkers

Economen die aan een universiteit hebben gestudeerd, hebben geleerd dat voor bedrijven iedere vorm van stilstand automatisch achteruitgang betekent. Het wordt studenten economie ingeprent dat een bedrijf dat besluit om niet te groeien, ten dode is opgeschreven. Vroeger of later zal zo’n bedrijf onherroepelijk failliet gaan, zo is de unanieme mening van academisch gevormde economen.

De definitie van stilstand luidt ‘een toestand waarin geen vooruitgang is’ volgens het woordenboek. Niet gewoon ‘niet bewegen,’ nee, geen vooruitgang. En geen vooruitgang, dat is achteruitgang, zo is men overtuigd. Teruggang. Fout en ongewenst.

Diezelfde economen hadden er tijdens hun studententijd echter geen greintje moeite mee om iedere dag of een paar keer per week hun brood bij een lokale bakker te kopen. Ook al wilde die bakker niet uitbreiden. Geen zaak erbij beginnen. Geen breder assortiment. Niet meer broden bakken zodat hij tijdens langere openingsuren meer omzet kon draaien.

Nee, het was precies omgekeerd. Het lekkerste brood was uitsluitend te vinden bij de bakkers die niet bezig waren met uitbreiden, niet ieder jaar een nieuw filiaal openden, en die niet hun assortiment verwaterden. De bakkers die tien soorten brood bakten, iedere dag, en niets anders, die bakkers hadden het beste en het lekkerste brood. En aan het eind van de dag waren alle broden verkocht en hoefde er niets te worden weggegooid of de volgende dag voor halve prijs te worden verkocht.

Helaas voor ons, die bakkers zijn er niet meer. Niet omdat ze hun brood niet kwijt konden, maar omdat ze door de moderne wereld, waarin moderne economische wetten geleden, kapot zijn gemaakt.

Niemand was er bewust op uit dat de warme bakkers uit de buurten zouden verdwijnen. Ook de bakkers zelf niet. Om half vier uur opstaan was geen probleem. Niemand van de klanten had een probleem met de smaak of de kwaliteit van het brood.

Maar toch keerde het volk die bakkers de rug toe. Voor een dubbeltje minder kocht men het brood liever bij de supermarkt. En kwaadaardige ambtenaren kwamen met regels waar warme bakkers in de buurten niet aan konden voldoen. En het volk bleef maar stemmen op de partijen van kwaadaardige ambtenaren, waardoor die ambtenaren nog meer bakkers tot sluiting dwongen, en het volk bleef maar klef supermarkt brood kopen dat langer houdbaar was gemaakt door toevoeging van een walgelijk destillaat van gekookt haar uit smerige kapperszaken op het Chinese platteland. Uiteindelijk verdwenen de bakkerszaken uit de buurten. Niet omdat de bakkers niet konden blijven bestaan volgens de economische fabel van stilstand is achteruitgang, maar omdat het volk de bakkers niet meer verdiende.

Nu leven we in het jaar 2020. Veel jonge mensen hebben nog nooit een brood gekocht bij een warme bakker uit een buurt. Ze hebben geen idee hoe een witte knip smaakte, of een zwaar, bijna massief volkoren. Of een gewone tarvo. Ze hebben nooit de geuren geroken die vroeg in de ochtend uit de kelders van de bakkerijen opstegen. Nooit een kraakknapperig kapje afgesneden en dan hun neus in het zachte brood gedrukt en diep, diep inademen.

In mijn jeugd was dit allemaal zo gewoon dat niemand erbij stilstond. Nu denk ik met een heimwee die haast pijn doet aan de verloren bakkers. En hoewel ik zeer te doen heb met de jonge mensen van nu, die nooit zo’n bakkerij hebben gekend, troost ik me maar met de gedachte dat ze niet weten wat ze gemist hebben, en het daarom dus niet missen.

Akkers op het land, waar onder grandioze witte wolken en tussen het wuivende koren blauwe korenbloemen en rode klaprozen bloeiden, toen de lucht nog niet vervuild was door de uitwaaierende chemtrails van tienduizenden vliegtuigen en de bodem nog niet verkankerd was door pesticiden en verziekte mest. Karakteristieke korenmolens in de dorpen, waar het graan tussen enorme stenen werd gemalen. Warme bakkers in de dorpen en de wijken in de stad, waar het heerlijkste brood gewoon verkrijgbaar was, iedere dag vers en voor verbazingwekkend schappelijke prijzen. Bakkers die niet bezig waren met economische groei. Wat een onwaarschijnlijk mooie tijd was dat.

Het is allemaal voorgoed uit Nederland verloren gegaan.

❧