Het Grootste Gebod

Verwerpen de christenen hun christus?

Christenen hebben zichzelf christenen genoemd omdat zij zich volgelingen achten van Y’hoshua HaMashiyach, wiens naam zij overigens zonder diens toestemming in Jezus Christus ombenoemd hebben. Maar zijn ze ook werkelijk volgelingen? Ik zal in dit artikel betogen waarom ik zo mijn twijfels heb.

De bijbel bevat de woorden van de christus

Het is gemakkelijk om iemand te volgen die je kan zien. Je loopt hem of haar immers gewoon achterna. Maar hoe zit het met iemand die je niet ziet? Hoe weten christenen wat ze moeten doen en laten om volgelingen te zijn van de christus, terwijl niemand die christus de afgelopen tweeduizend jaar heeft gezien?

Wel, ook al kunnen christenen niet met de christus overleggen of hem fysiek nalopen, toch kunnen ze weten wat hij van hen verlangt aan de hand van de bijbel, want in de bijbel staan de woorden opgeschreven die de messias heeft gesproken. Wanneer iemand een volgeling van de mashiyach (de messias of de christus) wil zijn, dan kan die persoon dus in de bijbel lezen om te weten te komen wat hij of zij moet doen, teneinde dat volgelingschap concreet invulling te geven.

Het Grootste Gebod

De bijbel is heel duidelijk en vaak heel specifiek. Zo heeft een schriftgeleerde (letterlijk een bijbelwetenschapper, dus een theoloog) eens aan de messias gevraagd wat het belangrijkste gebod is van alle geboden.

En een der Schriftgeleerden […] kwam tot Hem, en vraagde Hem: Welk is het eerste gebod van alle?

— Markus 12:28 (Statenvertaling)

Zie je? In de bijbel staat dat de theoloog aan Y’hoshua deze vraag voorlegde. En in het volgende vers kunnen we het antwoord lezen.

En Jezus antwoordde hem: Het eerste van al de geboden is: Hoor, Israël! de Heere, onze God, is een enig Heere. En gij zult den Heere, uw God, liefhebben uit geheel uw hart, en uit geheel uw ziel, en uit geheel uw verstand, en uit geheel uw kracht. Dit is het eerste gebod.

— Markus 12:29 (Statenvertaling)

Afgezien van de grote tekortkomingen in de vertaling, lijkt de bedoeling in ieder geval duidelijk. christenen willen de persoon die zij Jezus Christus hebben genoemd volgen, en een theoloog vraagt aan die christus wat het eerste of grootste gebod is, en die christus geeft een direct en duidelijk antwoord: YHWH Elohiym (die door christenen ten onrechte de Heere God genoemd wordt) liefhebben met heel het hart, ziel, verstand, en kracht.

Kijk, en precies daar gaat het fout. Want het lijkt mij dat er in het christendom bijna geen pogingen meer worden ondernomen om mensen te helpen concreet invulling te geven aan de opdracht om de hoogste Elohiym (hun God) met heel het verstand lief te hebben.

Laat ik dat maar uitleggen, want misschien is er één christen die dit leest en zich beseft hoe heilloos het pad is dat het moderne christendom bewandelt.

Wat is liefhebben?

Iemand liefhebben betekent dat je het beste wil voor iemand; dat je wil dat het die persoon goed gaat. Je wil die persoon behagen, en je wil die persoon ergernis besparen. Nu zijn we natuurlijk niet in staat om dat tot in de perfectie te organiseren, maar wat we wel kunnen, is het om te beginnen echt willen en vervolgens daadwerkelijk doen wat in ons vermogen ligt.

Voorbeeld

Ik kan heel wat doen voor de vrouw die ik liefheb. Wanneer ik de dingen die ik kan doen ook daadwerkelijk doe, dan toon ik aan, dan bewijs ik, dat ik haar liefheb. Wanneer ik echter alleen maar zeg dat ik haar liefheb, en ondertussen niet de dingen doe die haar behagen, of niet de dingen nalaat die haar storen, dan beweer ik alleen maar dat ik haar liefheb, maar dan heb ik haar niet in werkelijkheid lief.

Het lukt uiteraard niet iedere dag of iedere keer, maar het moet in ieder geval mijn streven zijn, en dat streven moet voor zover het aan mij ligt worden omgezet in feitelijk gedrag.

Het lijkt me allemaal zo duidelijk, dat ik werkelijk niet weet wat ik nog meer moet zeggen over het concreet invulling geven van iemand liefhebben. Terug dus naar het betoog.

YHWH Elohiym liefhebben

De naamgever van het christendom heeft destijds tegen een theoloog gezegd, dat het grootste gebod is, dat mensen YHWH, de hoogste Elohiym moeten liefhebben. Daarbij heeft hij gezegd, dat dit liefhebben niet alleen een bewering moet zijn, maar dat mensen het ook met heel hun hart (dat is hun wil) en met heel hun ziel (dat is hun ego) en met heel hun verstand (dat is alles wat de hersenen bedenken en beredeneren) en met heel hun kracht (dat is wat hun handen en voeten kunnen uitvoeren) moeten doen.

Ook dit lijkt me zo duidelijk, dat er geen woorden meer nodig zijn. Of toch?

Ja, er zijn meer woorden nodig, want veel christenen blijken niet eens te weten wat “met heel hun verstand” betekent.

Verstand

Indien een christen in werkelijkheid YHWH Elohiym liefheeft (zoals het gebod opdraagt) dan zou die christen niet willen nalaten om te doen wat Hem behaagt, en zal die christen niet willen doen wat Hem mishaagt. En ook al lukt dat niet iedere dag of iedere keer, het zou in ieder geval het streven van de christen moeten zijn, en dat streven moet voor zover het in zijn of haar vermogen ligt worden omgezet in feitelijk gedrag.

Hieruit volgt, dat, teneinde YHWH Elohiym te kunnen liefhebben, christenen om te beginnen enige moeite zullen moeten doen om uit te vinden wat het is dat Hem behaagt, en waar YHWH een hekel aan heeft. Immers, pas wanneer we die dingen van YHWH Elohiym weten, kunnen wij er in ons gedrag rekening mee houden.

Werkterrein van het Verstand

Dat weten en dat uitvinden is een opdracht voor ons verstand. De messias heeft ons in zijn gesprek met de theoloog de opdracht gegeven, ook ons hele verstand in te schakelen ten aanzien van het liefhebben van Elohiym. Oftewel, christenen dienen hun verstand te gebruiken om uit te vinden wat het nou precies is, dat de hoogste Elohiym behaagt, en wat Hem mishaagt.

Moeilijk is ook dit allemaal niet, want dat waar YHWH een hekel aan heeft en dat waar YHWH behagen aan heeft, dat staat allemaal letterlijk beschreven in de bijbel. We hebben dus de volgende situatie:

• christenen moeten YHWH liefhebben. Dit is een opdracht van de christus en die christus zou het voor het zeggen moeten hebben, want hij wordt als heer en herder beschouwd door christenen.
• YHWH liefhebben betekent, doen wat YHWH Elohiym behaagt, en nalaten wat Hij ons verboden heeft.
• De christus heeft ons opdracht gegeven om dat liefhebben van YHWH ook met ons verstand na te streven, oftewel, we moeten weten hoe we dat liefhebben in de praktijk moeten brengen.
• De opdracht is niet onmogelijk, want christenen hebben de bijbel gekregen, waarin exact beschreven staat wat YHWH verlangt en verwacht van de mensen die hem liefhebben.

Wanneer christenen de bijbel aandachtig (met verstand) zouden lezen, dan zouden ze daarmee kennis vergaren over wat YHWH Elohiym van hen verwacht. En wanneer christenen YHWH willen liefhebben (in gehoorzaamheid aan de christus die hen daartoe opdracht heeft gegeven), dan dienen ze derhalve die wensen en geboden van YHWH Elohiym te leren, en vervolgens in hun lange-termijn geheugen op te slaan.

Verschillende versies?

Het gebod dat de christus aan de theoloog meedeelde, wordt door de theologie opgevat als een herhaling van het gebod dat YHWH Elohiym zelf vele eeuwen eerder aan de Israëliten had gegeven. Waarbij men aantekent dat de versie van Y’hoshua een uitbreiding is ten opzichte van die oorspronkelijke opdracht.

In Markus zegt Y’hoshua:

… gij zult YHWH uw Elohiym liefhebben uit geheel uw hart, en uit geheel uw ziel, en uit geheel uw verstand, en uit geheel uw kracht.

— Markus 12:30 (gecorrigeerde Statenvertaling)

En in Deuteronomium 6:5 zegt YHWH:

Zo zult gij YHWH uw Elohiym liefhebben, met uw ganse hart, en met uw ganse ziel, en met al uw vermogen[^ver]. — Deut 6:5 (Statenvertaling, naam teruggeplaatst.)

Wat de theologen opmerken, is dat YHWH drie aspecten noemt, en dat de uitspraak van Y’hoshua, zoals we die kennen uit Markus 12:30, vier aspecten aandraagt. Zo zegt bijvoorbeeld een gereformeerd bijbelcommentaar dat Y’hoshua later iets aan dit vers in Deuteronomium heeft toegevoegd:

De Here Jezus voegde toe ‘met geheel uw verstand’ en noemde dit gebod het grote en eerste gebod.

— Tekst voor Tekst, p. 93

En de New International Version Study Bible vermeldt dat in de Hebreeuwse manuscripten van Deuteronomium alleen over hart, ziel en kracht wordt gesproken, maar dat sommige manuscripten van de Griekse vertaling de term ‘verstand’ hebben toegevoegd, en dat Y’hoshua die vier faculteiten zou hebben gecombineerd.

**with all your heart … soul … mind.** With your whole being. The Hebrew of Dt 6:5 has “heart … soul … strength”, but some manuscripts of the Septuagint (the Greek translation of the OT) add “mind”. Jesus combined all four terms in Mk 12:30. — New International Version, p. 1445

Verstand niet genoemd?

Maar is het werkelijk zo, dat YHWH het aspect ‘verstand’ niet heeft genoemd? Dat zou namelijk betekenen, dat Y’hoshua inderdaad een uitspraak van YHWH heeft geciteerd en er zelf iets aan heeft toegevoegd, zoals de theologen beweren. Daar geloof ik echter niks van.

Ik wil aantonen, dat ook YHWH het aspect ‘verstand’ in zijn opdracht heeft verwerkt, en dat Y’hoshua dus niks heeft toegevoegd, teneinde zo de bewering te weerleggen van theologen die zeggen dat Y’hoshua dat wel zou hebben gedaan.

Voorhoofd

Volgens de bijbelvertalingen wordt aan gelovigen opgedragen, de geboden van YHWH Elohiym op hun hand te binden, en dat ze op de een of andere wijze tussen de ogen op het voorhoofd gebonden zullen zijn.

Deuteronomium 6:8

…en zij [deze woorden, deze opdracht] zullen u tot voorhoofdspanselen zijn tussen uw ogen.

— Statenvertaling

…en het zal u een voorhoofdsband tussen uw ogen zijn.

— NBG 1951

…and they shall be as frontlets between thine eyes.

— King James Version

…and bind them on your foreheads.

— New International Version

Wat betekent dit? Wat zijn voorhoofdspanselen? Wat is een frontlet?

Betekenis letotaphoth

Het Hebreeuwse woord dat vertaald werd als ‘frontlets’ of voorhoofdspanselen’ is het Hebreeuwse totaphoth. Dit woord komt drie keer voor in de bijbel en ik beweer dat niemand weet wat het betekent.

Wat we kunnen afleiden van de vervoeging, is dat het een zelfstandig naamwoord is, vrouwelijk, en dat het in het meervoud staat. Daarnaast is er het voorvoegsel le voor gezet, hetgeen ‘tot’ of ‘voor’ betekent.

De verwoording van de Statenvertaling, zullen u tot voorhoofdspanselen zijn, is dus van de vier bovenstaande versies de enige die trouw is aan de Hebreeuwse grammatica. De NBG haalt ‘tot’ weg, de KJV maakt er ‘als’ van. En mocht je nog denken dat ik overdrijf als ik stel dan niemand weet wat totaphoth betekent, kijk dan maar naar de vierde versie hierboven, waar je kan zien dat de NIV het hele woord maar gewoon weglaat. Net zoals ze overigens ook het woord ogen hebben weggelaten. Waarom? Omdat ze niet weten wat ze ermee aan moeten.

Okay, maar weet ik dan wel wat totaphoth betekent? Nee, ik weet het ook niet. Wat ik echter denk, is dat er wel reden is om aan te nemen dat het om iets concreets handelt, maar dat er geen reden is om vast te houden aan het idee dat het om iets gaat dat mensen zelf op hun voorhoofd kunnen plakken of binden.

Letterlijke opvatting

Ik besef dat het jodendom de opvatting huldigt, dat mensen stukjes perkament in kleine doosjes moeten stoppen, en die met leren riempjes letterlijk op hun arm en hun voorhoofd moeten binden.

Ik bestrijd natuurlijk niet dat dit een opdracht is van de rabbi’s, welke tot een onlosmalelijke traditie van het jodendom is geworden. Dat wil echter niet zeggen dat het decreet van de rabbi’s op een juist begrip van Deuteronomium 6:8 berust. De hele wereld beweert het wel, maar daarmee hoeft het nog niet waar te zijn. De hele wereld beweert bijvoorbeeld ook dat de aarde om de zon draait, en dat is ten slotte ook niet waar.

De theologie stelt zich over het algemeen tevreden met het verwijzen naar deze joodse traditie. Volgens de John Wesley, de man die in Engeland aan de wieg heeft gestaan van de Methodist Church, moeten we de tekst letterlijk opvatten:

…or put it before their eyes to prevent forgetfulness of a thing which they much desire to remember.

— John Wesley, in Collins, p. 162

En ook moderne theologen vertellen dat de rabbi’s het vroeger in de letterlijke zin hebben uitgelegd:

De Joden hebben naderhand dit vers letterlijk trachten uit te voeren dmv. hun gebedsriemen, die overigens maar een zeer klein deel van de wet kunnen bevatten. Hetzelfde geldt voor zgn. mezoezot, kokertjes die aan het kozijn bevestigd worden.

— Tekst voor Tekst, p. 93

Bind them for a SIGN upon thy HAND; and for FRONTLETS between thy EYES; write them upon the POSTS of thy HOUSE and upon thy GATES; all which commands the Jews take in the most literal sense.

— Adam Clarke. Comment on Exodus 13:9

Those that were for the head, were written and rolled up separately, and put in four distinct places, in one skin, which was fastened with strings to the crown of the head, towards the face, about the place where the hair ends, and where an infant’s brain is tender; and they took care to place them in the middle, that so they might be between the eyes.

— John Gill. Comment on Matthew 23:5 “phylacteries”

Many Jews take these verses literally and tie phylacteries[^phyl] to their foreheads and arms… But a figurative interpretation is supported by 11:18-20; Ex 13:9,16.

— NIV, p. 251

De NIV lijkt dus iets meer te weten. Men zegt hier immers in feite, dat de joden de opdracht weliswaar letterlijk opvatten, maar dat een figuurlijke interpretatie beter is en wordt ondersteund door onder andere Exodus 13:9.

Maar mochten we denken dat de NIV met nieuwe inzichten komt, dan komen we bedrogen uit. Want bij Exodus 13:9, beweren deze godgeleerde heren:

**like a sign on your hand and a reminder on your forehead.** A figure of speech. A literal reading of this verse has led to the practice of writing the texts … on separate strips of parchment and placing them in two small leather boxes, which the observant Jew straps on his forehead and left arm before his morning prayers.

— NIV, p. 104

Zie je? Het gebruikelijke geblaat. De joden interpreteren de tekst letterlijk, beweert de NIV, maar een figuratieve interpretatie is beter, want kijk maar naar Exodus 13:9. Maar als je daar kijkt, dan staat er alleen maar dat de letterlijke opvatting door de joden heeft geleid tot het gebruik van de kleine leren doosjes op de arm en het voorhoofd.

Oftewel, wat die figuurlijke zin dan is, dat moeten we nog steeds zelf uitzoeken, want daarover horen we de hooggeleerde theologen niet.

Tussen de ogen

Zijn we nu dus verder? Deden de Israëlieten er juist aan om de tekst van Deuteromium tussen hun ogen te binden? Of hebben onze moderne theologen gelijk en moeten gelovigen de tekst figuurlijk opvatten, ook al weten we niet hoe?

Ik ben van beide opvattingen niet overtuigd. Volgens mij waren er enkelen die in ieder geval begrepen waar het werkelijk om draaide, waaronder Matthew Poole, die drie honderd jaar geleden schreef,

Verse 8. Thou shalt give all diligence, and use all means, to keep them in thy remembrance, as men oft times bind something upon their hands, or put it before their eyes, to prevent forgetfulness of a thing which they much desire to remember:

— Matthew Poole. Annotations upon the Holy Bible. 1700

We weten nu wel dat het gebruik om de tekst van Deuteromium op een stukje perkament te schrijven en met een soort veters op het voorhoofd te binden, ontstaan is door een uitleg van rabbi’s, van mensen dus, en dat het een doel op zich is geworden, vastgelegd in een traditie waarvan Y’hoshua de mensen wilde bevrijden¹.

We weten ook dat we van de theologie niet meer hoeven te verwachten dan dat men ons bekend wil maken met de geschiedenis van de joodse voorhoofdspanselen waarbij de meeste theologen, net als de rabbi’s, voorbij gaan aan de werkelijke opdracht, namelijk de instructie om deze geboden in het geheugen te prenten.

Maar waarom gaan ze daar aan voorbij? Het ligt toch zo voor de hand? Ja, inderdaad. Het probleem is echter dat theologen niet erkennen dat de geboden van YHWH uit het oude testament nog steeds de grootste rol in ons leven zouden moeten spelen. De theologie verkondigt immers dat de wet door Jezus vervuld is, en dat daardoor die wet (en dus de geboden) niet meer geldig zijn voor de werdergeboren christen.

Heel je verstand

YHWH Elohiym heeft meerdere malen laten optekenen, dat Zijn volk het gebod om Hem lief te hebben moet nastreven met heel het hart en heel de ziel en het ganse vermogen, en dat ze die opdracht:

tot een gedachtenis tussen uw ogen — Exodus 13:9 (SV)

tot voorhoofdspanselen tussen uw ogen — Deut 6:8 (SV)

bind them on your foreheads — Deut 11:18 (NIV)

Dit is geen opdracht die men symbolisch of in fysieke zin moet opvatten. De woorden in Exodus en Deuteronomium zijn gewoon andere zegwijzen voor “inprenten in je geheugen”. Het geheugen is immers de plek waar de woorden van YHWH moeten worden opgeslagen teneinde hem met verstand en wijsheid te kunnen liefhebben.

Y’hoshua heeft dus geenszins het gebod uitgebreid door er een bepaling aan toe te voegen, zoals de theologen beweren.

Y’hoshua zei:

En gij zult den Heere, uw God, liefhebben uit geheel uw **hart**, en uit geheel uw **ziel**, en uit geheel uw **verstand**, en uit geheel uw **kracht**.

— Markus 12:29 (Statenvertaling)

En YHWH zei:

Gij zult YHWH uw Elohiym liefhebben met uw ganse **hart**, en met uw ganse **ziel**, en met al uw **vermogen**. […] en gij zult ze bij uw kinderen en uzelf **inprenten in het geheugen.**

— Deuteronomium 6:5-8. Verbeterde Statenvertaling.

Y’hoshua HaMashiyach heeft het gebod van zijn vader dus herhaald. Hij heeft aan zijn discipelen –en via de bijbel aan alle mensen die hem willen volgen, dus ook aan de christenen– uitgelegd, dat dit het grootste gebod is en hij heeft er niets aan toegevoegd.

Maar waar de discipelen het vroeger wel wilden horen, geldt voor de christenen van vandaag dat ze het niet willen horen. Christenen zijn gehersenspoeld door de leer dat mensen het liefhebben van ‘God’ kunnen laten uitwerken in hun leven, niet door de geboden van de strenge ‘God van het Oude Testament’ te gehoorzamen, maar door zich te richten op ‘onze Heere Jezus Christus’, die ook God is, maar het accent heeft verschoven naar liefde en vergeving.

Christenen zouden echter eindelijk eens moeten stoppen met hun dweperij en die focus op het liefhebben van Jezus. Ze zouden daarentegen moeten inzien dat ze YHWH moeten liefhebben en eren en aanbidden. Y’hoshua zegt het immers! Hij noemt het zelfs het grootste gebod om niet hemzelf, maar zijn vader lief te hebben.

De leer van kerk en theologie draait geheel en al om de verering van Jezus. Het is daarom niet zo heel moeilijk om te begrijpen dat het antwoord van Y’hoshua over het grootste gebod de theologen niet aanstaat. En dat is dus de reden dat ze voorbijgaan aan de hoofdzaak: YHWH liefhebben met hart en ziel en verstand en kracht. Het uitwijden over de bijzaak van voorhoofdspanselen en phylacteriën (gebedsriemen) zijn pogingen om het grootste gebod te portretteren als een een oud, achterhaald joods gebruik. Nogmaals, wanneer de bijbel iets verkondigt dat in strijd is met de exclusieve verering van ‘Jezus,” dan wordt het door de theologie wegverklaard of geïgnoreerd. Zelfs de naam en de geboden van de hemelse vader van ‘Jezus’ moeten ervoor wijken.

Kan ik dit allemaal bewijzen?

Vroeger niet, maar de kennis neemt toe in de laatste dagen en ik heb nu drie punten die ik wil aandragen als argument.

1. Verstand is onontbeerlijk om YHWH te kunnen liefhebben.
2. Het voorgaande vers 7 is heel duidelijk, dus waarom vers 8 dan niet?
3. Neurowetenschap leert ons hoe het werkt.

Onderzoek met verstand

Eerst maar even de logica. Er bestaat voor gelovigen de duidelijke opdracht om alle dingen te onderzoeken en het goede te behouden. Maar hoe werkt dat?

• Kunnen we alle dingen onderzoeken met heel ons hart? Nee.
• Met heel onze ziel? Ik zou niet weten hoe.
• Met heel onze kracht? Zeg maar hoe, want ik heb geen idee.

De opdracht om alle dingen te onderzoeken en het goede te bewaren, is dus een opdracht aan ons verstand. Aan ons letterlijke, feitelijke, fysieke verstand. Daar zit geen beeldspraak bij, geen metafoor, geen vergelijking of gelijkenis.

Precies eender is het ten aanzien van het grootste gebod. Liefhebben betekent doen wat een ander wil en nalaten wat een ander niet wil, en om te kunnen weten wat YHWH wil en wat hij niet wil hebben we ons verstand nodig. Het begrip weten draait immers om het verstand, en om de geboden te kunnen begrijpen moet ons verstand ons vertellen wat de woorden ervan betekenen.

Kinderen de geboden inscherpen

De tweede aanwijzing dat de opdracht niet luidt om met vetertjes een rolletje perkament op het voorhoofd vast te binden, maar dat het gaat om het inprenten van de geboden in het geheugen, is dat dezelfde opdracht één zin daarvoor ook al werd gericht aan ouders, die hun kinderen deze geboden moesten inscherpen.

Zo zult gij YHWH, uw Elohiym liefhebben, met uw ganse hart, en met uw ganse ziel, en met al uw vermogen. […] En gij zult ze uw kinderen inscherpen […] en zij zullen u tot voorhoofdspanselen zijn tussen uw ogen.

— Deuteronomium 6:5-8. Statenvertaling met verbeterde naam.

Zou iemand op het idee komen dat ouders letterlijk een mes moesten pakken en een snee maken in het voorhoofd van hun kinderen om daar dan die tekst in te steken? Natuurlijk niet. Bovendien zou het perkament binnen de kortste keren onleesbaar zijn door het bloed. Maar één zin verderop wordt de tekst uitgelegd als zouden mensen de tekst tussen hun ogen moeten binden, want dan moet het ineens wel in fysieke zin worden opgevat?

Het Hebreeuwse woord dat door de Statenvertaling met ‘inscherpen’ werd vertaald, is שָׁנַן shânan, dat de betekenis heeft van herhaaldelijk slijpen om iets scherp te maken.

Aan de kinderen moeten de geboden dus worden bijgebracht door herhaald voorlezen, waarna de geboden zich in hun brein vastwortelen. Iedereen weet dat herhaling de methode bij uitstek is om te leren.

De Engelstalige bijbels gooien het overigens over een andere boeg. Het woord shânan komt in deze vervoeging 9 maal voor in de Hebreeuwse bijbel, en de King James, en de daaropvolgende vertalingen, hebben het woord alleen op deze ene plek vertaald door “teach diligently.” Driehonderdvijftig jaar bijbeluitleg later twijfelt niemand er in de Engelstalige wereld nog aan dat in vers 7 de opdracht staat om aan de kinderen de geboden te onderwijzen.

Iedereen begrijpt, dat er niet herhaaldelijk met een stuk perkament over de hoofden van kinderen moet worden geschuurd teneinde de geboden fysiek in hun hoofden te slijpen, maar dat de kinderen de geboden herhaaldelijk moeten horen opdat ze deze op die manier aanleren.

Ook hierom vraag ik me dus af waarom het volgende vers 8, waarin de opdracht luidt om de geboden op het voorhoofd te binden, wel in fysieke zin zou moeten worden opgevat.

Hersenwetenschap

Als laatste van de drie punten wil ik aan de hand van moderne hersenwetenschap uitleggen wat er bedoeld wordt met de opdracht om de geboden tot voorhoofdspanselen tussen de ogen te laten zijn.

Hersenwetenschap is een tak van neurowetenschap, en richt zich op onderzoek naar de structuur en de functie van de hersenen.

Heel grofweg gezegd hebben verschillende sectoren in de hersenen verschillende functies. Zo is er een functie van lange termijn geheugen, korte termijn geheugen, een functie van het verwerken van zintuigelijke indrukken, sturing van de motoriek, enz.

Wanneer wij ons de geboden van YHWH eigen moeten maken, dan dienen we die geboden met de zintuigen waar te nemen. We horen bijvoorbeeld dat iemand de geboden voorleest. Daarna dient datgene wat we hebben gehoord te worden verwerkt, bijvoorbeeld indien het in lange termijn moet worden opgeslagen.

Dit proces van het verwerken van een zintuigelijke waarneming als het luisteren naar een tekst, wordt uitgevoerd door een deel van de hersens die hippocampus wordt genoemd. De mens heeft twee van dergelijke hippocampussen, gelegen in de Temporal Lobes in de linker en rechter hersenhelft.

Your Hippocampus sits in the middle part of each Temporal Lobe and is a critical part of your being. Your Hippocampus helps you learn new information and also helps to transition new learning to permanent storage sites in the Cortex.

— Dr. Nussbaum²

de hippocampus [speelt] een belangrijke rol in het opslagproces van het geheugen. Niet alleen herhaalt het binnengekomen informatie om synaptische verbindingen te versterken, ook slaat het informatie op. […] Het versterken van synaptische verbindingen zorgt ervoor dat informatie als het ware wordt opgeslagen in het lange-termijngeheugen.

— Het Geheugen. InfoNu.nl³

In an attempt to locate the brain areas responsible for their seizures, each patient had around 100 tiny electrodes implanted in their brain. Many of the wires were placed in the hippocampus - an area of the brain vital to long-term memory formation.

— New Scientist⁴

Hippocampus plays an important role in the transition of information from the short-term memory to the long-term memory. It is also responsible for the spatial navigation. Its memory-related functions have been studied numerous times in order to understand the functioning of the memory.

— Life ProviDR⁵. Introduction to hippocampus.

The hippocampus is the part of the brain that helps process information into memories. Its process is extremely complex and not fully understood by scientists.

— All World Report⁶.

Damage to the hippocampus interferes with the ability to store new memories.

— Brain Injury Resource Center.⁷

De hersenwetenschap leert ons dus het volgende. We horen een tekst. Wanneer we besluiten dat we die tekst willen onthouden, dan moeten we die tekst opslaan in ons lange termijn geheugen. Het onderdeel van de hersenen dat die taak uitvoert heet hippocampus. Het mentale proces draait om herhaling van de informatie, en het fysieke proces (dat tegenwoordig meetbaar en zelfs zichtbaar te maken is) omvat het versterken van synaptische verbindingen tussen neuronen (door herhaling) hetgeen leidt tot opslag in het lange termijn geheugen.

Niemand weet wat totaphoth betekent. Of tophapha. Dus het zou zo maar kunnen, dat het ‘hippocampus’ betekent. Dat zou in ieder geval verklaren waarom mensen het vroeger niet wisten. Welnu, stel dat het inderdaad hippocampus betekent, dan is de betekenis van de tekst dat de woorden die YHWH heeft geboden, zullen zijn voor de hippocampus tussen je ogen.

Kijk dan nu eens waar de hippocampus zich bevindt in de hersenen: inderdaad, tussen de ogen.

En deze woorden, die ik u heden gebiede, zullen in uw hart zijn. En gij zult ze uw kinderen door herhaling aanleren, en er over spreken als gij in uw huis zit, en als gij op weg gaat, en als gij nederligt, en als gij opstaat (is ook herhaling). En je zal ze verbinden tot een teken over je hand⁸, en ze zullen zijn voor de hippocampus tussen uw ogen.

Ik wil niet beweren dat ik gelijk heb. Maar ik wil wel zeggen, dat ik deze uitleg waarschijnlijker vind dan het alternatief.

Samenvatting

Wanneer christenen werkelijk volgelingen van de christus willen zijn, dan zullen ze van hem moeten aannemen, dat hij een voorwaarde heeft gesteld om hem überhaupt te kunnen volgen. Die voorwaarde is, dat mensen het grootste gebod gehoorzamen, hetwelk luidt:

Notes

❧