Voor een Klas

FADE IN

INT. MIDDELBARE SCHOOL – DAY

IGOSHU staat voor een klas. Ongeveer twintig leerlingen. De meesten zijn een jaar of veertien. Tweede klas middelbare school, of hoe dat nu ook heten mag.

IGOSHU

Vandaag gaan we iets moeilijks doen. Wie heeft daar zin in?

Ongeveer de helft van de leerlingen steekt een hand op.

IGOSHU

Eerst wil ik jullie een vraag stellen, en dan nog een vraag, en dan komen we uiteindelijk uit bij het onderwerp ‘geloven’. Wie heeft er nu nog zin in?

Eenzelfde aantal handen gaat omhoog.

IGOSHU

En van geloven komen we uit op de vraag of er een God bestaat, of niet. Nog interesse?

Bijna iedereen in de klas steekt de hand op.

IGOSHU

Hmm, dat valt me niet tegen. Okay.

IGOSHU

Wat is het tegenovergestelde van praten. Is dat niet praten? Of is dat luisteren?

DE KLAS

Niet praten!

IGOSHU

Goed. Maar waarom?

TJERK

Praten doe je met je mond en luisteren doe je met je oren. En je mond is niet het tegenovergestelde van je oren. Daarom denk ik niet praten.

2.

SJOERD

Praten is je mond opendoen. En het tegenovergestelde van je mond open doen is je mond dicht houden. En iemand die zijn mond dicht houdt kan niet praten. Dus ik kies ook voor niet praten.

IGOSHU

Fantastisch, jullie twee. Petje af. Jullie antwoord is juist, zoals ik net al zei, maar ik moet zeggen dat jullie allebei een slimmer argument hebben bedacht dan ik zelf.

TJERK en SJOERD glunderen.

DAAN

Wat was uw eigen argument dan?

IGOSHU

Dat was eigenlijk heel simpel. Wat is het tegenovergestelde van niet?

DAAN

Wel.

IGOSHU

Inderdaad. Ik had in mijn gedachten het woordje wel aan de vraag toegevoegd: ‘wat is het tegenovergestelde van wel praten? Is dat niet praten of is dat luisteren?’

DAAN

(grijnst)

Ja, dan waren Tjerk en Sjoerd inderdaad slimmer.

IGOSHU

Volgende vraag. Wat is het tegenovergestelde van denken aan een snelle auto. Is dat ‘denken aan een langzame auto’ of is dat ‘niet denken aan een snelle auto?’

DAAN

(ogenblikkelijk)

Niet denken aan een snelle auto.

3.

DOUWE

Volgens mij kan het ook zijn dat je denkt aan een langzame auto, want het tegenovergestelde van snel is langzaam.

IGOSHU

Alleen het antwoord van Daan is juist. Denken aan een langzame auto daarentegen lijkt weliswaar een tegenovergestelde, maar is in wezen gewoon denken aan iets anders. Denken aan een snelle fiets, bijvoorbeeld, is dat ook een tegenovergestelde van denken aan een snelle auto?

SJOERD

Nee, want een fiets is niet het tegenovergestelde van een auto. En als denken aan iets anders ook zou mogen, nou, dan denk ik toch liever aan Jacqueline.

DAAN

Ja, Jacqueline is leuker dan een fiets!

IGOSHU

(heeft enkele ogenblikken nodig)

Hoe oud zijn jullie, Sjoerd, Daan?

SJOERD

Oud genoeg om aan Jacqueline te denken.

TJERK

(naar Sjoerd)

Ja, maar je hebt wel pech gehad want ze zit al naast mij in een open sportwagen.

DAAN

Hoezo? Je mocht toch juist niet denken aan een snelle auto?

4.

TJERK

Ik zei toch niet dat we in een snelle auto reden. Mijn sportwagen is een klassieker. Vroeger was ‘ie snel, nu is ‘ie alleen maar heel mooi. Ik heb ‘em speciaal gekocht om met Jacqueline naar het strand te rijden.

PETER

Igoshu, kunt u alstublieft ingrijpen. Niemand zit hier toch op te wachten?

TJERK - DAAN - SJOERD

(door elkaar)

Hoeei! Spelbreker!

Igoshu schrijft iets op het schoolbord en keert zich daarna weer naar de klas.

INSERT – SCHOOLBORD

Handwritten: BINARY

BACK TO SCENE

IGOSHU

Okay, een nieuw begrip. Binary komt van bini. Twee samen. Een binary systeem van nullen en enen vormt de basis van alle computer technology, dus ook van jullie smartphones. Het kenmerk van een binary systeem is dat er twee mogelijkheden zijn. Niet drie, niet zeven, niet vijfendertig miljoen, nee, twee. Een schakelaar is aan of uit. Een boek is open of dicht. Een man en een vrouw zijn getrouwd of niet getrouwd. Als je bij de bakker staat en je wil een brood kopen dat drie euro kost, dan heb je genoeg geld bij je, of je hebt niet genoeg geld bij je.

TJERK

En als ik in een open sportwagen zit, dan zit Jacqueline naast me of ze zit niet naast me.

5.

IGOSHU

Jongens, ik wil jullie graag iets uitleggen, en we hebben nog maar een half uur.

DOUWE

Ja, maar als u ons uitlegt wat binary is dan mogen we toch wel even onderbreken om u te vertellen hoe leuk Jacqueline is?

IGOSHU

Maar wie is dat dan, die Jacqueline? Is dat een meisje hier op school? Zijn jullie er soms allemaal verliefd op?

DOUWE

Nee en ja. Jacqueline is de lerares scheikunde hier op school. De allermooiste vrouw van het land.

6.

IGOSHU

Ja en nee kan niet tegelijkertijd in een binair systeem.

TJERK

Oh, maar u stelde anders drie vragen. De eerste vraag was wie is dat? De tweede of het een meisje is hier op school. Daarop was het antwoord nee. En de derde of we er allemaal verliefd op zijn. Toen was het antwoord ja. Volgens mij was uw eerste vraag echter geen binaire vraag.

IGOSHU

Heel goed, Tjerk. Een open vraag is niet altijd binary. Het belangrijkste kenmerk van binary vragen is dat je uit slechts één van twee mogelijke antwoorden kunt kiezen.

DOUWE

Dus een multiple-choice vraag met maar twee mogelijke antwoorden is eigenlijk een binary-choice vraag.

IGOSHU

Ik ben eerlijk gezegd best wel een beetje verbaasd hoe snel jullie dingen doorhebben. Hoe komt… Oh, ik begrijp het al, Jacqueline heeft jullie geesten verlicht en jullie harten beroerd.

DE KLAS

(door elkaar, behalve Peter)

Hoera! Igoshu heeft het door! Inderdaad! En onze hersens gevoed.

TJERK

Iedereen die Jacqueline ooit heeft ontmoet, is daarna voor altijd een beetje verliefd op haar.

IGOSHU

Okay, misschien ontmoet ik haar ooit. Maar nu eerst terug naar het begrip binary. Wat ik duidelijk wilde maken, is dat sommige dingen binary zijn. Eén van twee mogelijkheden.

(MORE)

7.

IGOSHU

Wat ik daar nog bij wil zeggen is dat die mogelijkheden elkaar altijd wederzijds uitsluiten. Het licht is aan of uit, nooit allebei tegelijk. Je beweegt of je beweegt niet, nooit allebei. Je denkt of je denkt niet. Overigens is niet alles met maar twee mogelijkheden gelijk binary. Bijvoorbeeld wanneer beide mogelijkheden gelijktijdig kunnen. Je kunt huilen van angst en dan toch tegelijk tegen je zin in lachen, dus huilen en lachen zijn uitingen van tegengestelde emoties, maar niet elkaars binary tegengestelde. Is dit tot zover duidelijk?

SJOERD

Je begrijpt het of je begrijpt het niet. Maar je kan niet iets tegelijk wel en niet begrijpen, dus iets begrijpen is binary.

DAAN

En of ik hier in de klas zit is ook binary.

DOUWE

Nee, want je kan hier in de klas zitten maar met je gedachten ergens anders zijn. Dan ben je hier wel en tegelijk ben je hier niet.

IGOSHU

Geweldig, jongens. Waar ik nu naar toe wil, is dat het vraagstuk of iemand gelooft dat er een God bestaat, een binary keuze is, maar anders dan de meeste mensen denken.

DAAN

Maar wilt u nou dat we in God gaan geloven?

8.

IGOSHU

Ha, nee, absoluut niet. Wat je gelooft moet je zelf weten. Zelf geloof ik dat er iets is na de dood en wat er na de dood met iemand gebeurt hangt af of iemand gelooft dat God bestaat. Maar het is een persoonlijke keuze die iedereen voor zichzelf moet maken, want iedereen gaat tenslotte persoonlijk dood. Wat ik wil proberen is om jullie uit te leggen dat geloven echter een beetje ingewikkelder is dan alleen maar ja of nee. Okay?

DE KLAS

Okay.

IGOSHU

Sommige mensen geloven dat er een God bestaat. Andere mensen geloven dat niet, en weer andere mensen weten het niet. De meeste mensen tegenwoordig behoren tot de groep die niet gelooft dat er een god is. Maar de mensen in die groep zijn confuus, want de meesten weten niet wat het betekent om niet te geloven in God.

DOUWE

Hoezo confuus? Mijn vader is een verstokte atheist en hij weet precies wat het is om niet in God te geloven.

IGOSHU

Mooi, laten we dat dan maar eens even ontleden. Wat is het tegenovergestelde van geloven dat God bestaat. Is dat ‘geloven dat God niet bestaat’ of is dat ‘niet geloven dat God bestaat?’

DOUWE

Hij gelooft niet in God.

9.

IGOSHU

Ja, maar nu even precies. Voor andere mensen is de uitspraak ‘hij gelooft niet in God’ misschien voldoende, maar voor mij betekent het niets. Dus, Douwe, gelooft je vader dat God niet bestaat of gelooft hij niet dat God bestaat?

TJERK

Dus is toch hetzelfde?

SJOERD

Nee. Want in het ene geval hangt hij ook een geloof aan, namelijk het geloof dat God niet bestaat, en in het andere geval wil Douwe’s vader er gewoon niks mee te maken hebben.

IGOSHU

Op de goede weg, Sjoerd. Dus Douwe, wat je vader betreft?

DOUWE

Ik begrijp het probleem niet. Mijn vader gelooft niet in God.

SJOERD

Ik denk dat Igoshu ons probeert te vertellen dat het niet mogelijk is om niet te geloven in iets.

IGOSHU

Waarachtig, jongen. Is je vader soms filosoof?

SJOERD

Nee, hij bouwt houten zeilboten.

IGOSHU

Zie je wel? Een filosoof. Okay, Douwe, let op. Je vader gelooft niet in God, zeg je, en mijn stelling is dat niet geloven in God geen duidelijke positie is. Zoals Sjoerd heel terecht opmerkte, het is onmogelijk om niet te geloven in God.

10.

DOUWE

Dat vind ik onzin. Mijn vader gelooft niet in God. Hoezo is dat niet mogelijk?

IGOSHU

Omdat niet geloven in God alleen maar betekent dat je geen stelling neemt omdat je het niet weet.

DOUWE

Nou, ik wil hem anders wel even bellen, dan kunt u van hemzelf horen dat hij wel degelijk heel krachtig stelling neemt tegen het geloof.

IGOSHU

Douwe, je zei net dat je vader een verstokte atheist is. Maar die hebben juist een uitgesproken mening over dit onderwerp. Als je vader werkelijk een atheist is, dan gelooft hij dat God niet bestaat. Want dat is atheisme. Maar niet geloven in God, zoals jij dat zei, dat is echt iets anders. Dat heet agnosticisme.

IGOSHU schrijft op het schoolbord.

INSERT – SCHOOLBORD

Handwriten: ATHEISME = VOOR WAAR HOUDEN DAT GOD NIET BESTAAT
AGNOSTICISME = NIET WETEN OF GOD BESTAAT

BACK TO SCENE

IGOSHU

Atheisme komt uit het Grieks en betekent ‘niet God.’ Oftewel ‘God bestaat niet.’ Agnosticisme komt van ‘niet weten.’

TJERK

Ik begrijp het nog steeds niet.

11.

IGOSHU

Als je niet weet of God bestaat, dan weet je dus niet of God wel bestaat maar je weet ook niet of God niet bestaat. Je weet het gewoon niet.

TJERK

Maar net zei u dat niet geloven in God onmogelijk is.

IGOSHU

De stelling ‘geloven dat God bestaat’ heeft ogenschijnlijk twee mogelijke tegenstellingen. Welke zijn dat?

TJERK

Het tegenovergestelde van geloven is niet geloven, en het tegenovergestelde van God bestaat is dat God niet bestaat.

IGOSHU

Juist. De stelling ‘geloven dat God niet bestaat,’ dat is duidelijk en het heet atheisme. Maar niet geloven in iets, is niet hetzelfde. Niet geloven in iets betekent dat je het niet weet.

SJOERD

Want als je het wel zou weten, dan zou je voor waar houden dat God niet bestaat, of je zou voor waar houden dat God wel bestaat.

IGOSHU

Juist. God bestaat wel of God bestaat niet. Dat is binary. Er zijn geen andere mogelijkheden en je kunt er maar één van kiezen. Wij mensen kunnen voor waar houden dat God bestaat, of wij kunnen voor waar houden dat God niet bestaat. De enig andere manier om met het vraagstuk om te gaan, is door niet te kiezen. Dat is wat agnosten doen. Ze vinden dat ze niet kunnen weten of God al dan niet bestaat.

Igoshu pakt z’n krijtje en schrijft weer op het schoolbord.

12.

INSERT – SCHOOLBORD

Handwriten: GELOVEN IS KIEZEN WAT JE VOOR WAAR HOUDT

BACK TO SCENE

IGOSHU

Agnosten zeggen dat ze niet geloven dat God bestaat, maar in werkelijkheid is het zo dat ze niet kiezen. De essentie van het begrip ‘geloven’ is namelijk niet alleen ‘iets voor waar houden’, maar vooral ook het aspect van kiezen. Bijna niemand heeft dit door, omdat bijna niemand dat aspect begrijpt of toegeeft. Ook de woordenboeken zitten ernaast want in hun definitie van het woord ‘geloven,’ wordt het woord ‘kiezen’ niet genoemd.

INSERT – SCHOOLBORD

Handwritten: NIET GELOVEN IS NIET KIEZEN

BACK TO SCENE

IGOSHU

Mensen die zeggen dat ze niet geloven dat God bestaat, zeggen in wezen dat ze niet kiezen om voor waar te houden dat God bestaat. Maar niet kiezen om voor waar te houden dat God bestaat, houdt automatisch in dat ze dus ook niet kiezen om voor waar te houden dat God niet bestaat. Ze kiezen immers niet.

TJERK

Maar nu begrijp ik nog steeds niet waarom u net zei dat niet geloven niet kan.

IGOSHU

Wel, Tjerk, als ik vraag aan jou of God bestaat, wat is dan je antwoord?

13.

TJERK

God bestaat niet.

IGOSHU

Zie je? God bestaat of God bestaat niet, en jij hebt gekozen voor de stelling dat God niet bestaat. Jij hebt een standpunt ingenomen. Maar als ik nu aan je vraagt of je gelooft dat God bestaat, wat zeg je dan?

TJERK

Ik geloof niet dat God bestaat.

IGOSHU

Nog een keer.

TJERK

Ik geloof dat God niet bestaat.

IGOSHU

Bravo! En wat is het verschil tussen je beide antwoorden? In je eigen woorden?

TJERK

Ik kies voor de stelling dat God niet bestaat. Maar als ik zeg dat ik niet geloof, dan kies ik niet.

DOUWE

Nou, ik vind het allemaal heel vaag. Wat maakt het nou uit?

SJOERD

Als je vader gelooft dat God niet bestaat dan is hij een ware atheist, maar iemand die zegt dat hij niet gelooft, die kiest niet.

DAAN

Maar ik heb van een oom die dominee is gehoord dat mensen daar helemaal niet zelf over gaan. Voordat we kunnen geloven dat God bestaat moeten eerst onze harten worden geopend. Daarna ontvangen we het geloof. Mijn oom heeft juist gezegd dat mensen zelf helemaal niet kunnen kiezen om te geloven.

14.

IGOSHU

Kijk, en daar komt alle moeilijkheid vandaan. Ons taalgebruik en ons denken is gevormd door de christelijke tradities. En christenen onderschrijven de kerkelijke doctrine dat geloven van God komt, dat God aan sommige mensen geloof schenkt en aan andere mensen niet. Precies zoals de oom van Daan zei. En daar komt het dus vandaan dat geloof niet in verband wordt gebracht met kiezen.

Volgens christenen kunnen mensen die niet geloven niet zelf kiezen om toch te gaan geloven. Ze hebben de pech dat ze niet door God zijn uitverkoren. Het christendom is niet alleen een intolerante godsdienst voor iedereen die er niet bij hoort, maar het heeft ook tot een volkomen verkeerd begrip geleid over wat geloven nou eigenlijk is.

SJOERD

Nou, het lijkt wel of u kwaad bent.

IGOSHU

Ja, Sjoerd, sorry, maar iedere keer dat ik eraan denk wordt ik boos. De hele familie waar ik uit kom bestaat uit dit soort christenen. Als je niet precies denkt zoals zij, als mijn zussen en mijn zwagers en hun dochters, dan wordt je door hen veroordeeld en opzij geduwd.

DAAN

Ik kan me niet voorstellen dat u zich door uw zussen opzij laat duwen.

SJOERD

Dus u heeft er niet zoveel contact mee?

15.

IGOSHU

Nee. Ik heb drie zussen en toen mijn moeder stierf heb ik het maar aan hun overgelaten om haar te begraven. Naderhand heb ik mijn zussen meegedeeld dat nu onze beide ouders dood zijn er geen enkele reden meer over is om elkaar te blijven ergeren. Houdoe en de mazzel.

Als ik jullie een les mag geven uit mijn leven: je hebt veel meer aan een goede vriend die iets voor je over heeft, dan aan broers of zussen die honderden keren beweren dat ze zoveel van je houden, maar geen greintje waardering of zelfs maar interesse hebben voor wat je doet of wie je werkelijk bent, en nog geen dubbeltje voor je willen uitgeven. Goede vrienden vinden is echter ook behoorlijk moeilijk.

Het beste is misschien om te zorgen dat je een paar jeugdvrienden hebt, of goede schoolkameraden, want de banden die je vroeg in je leven smeedt, zijn op de een of andere manier sterker dan de banden die je op latere leeftijd aanknoopt.

TJERK

Nou, Igoshu, maar u gelooft toch wel dat iedereen zijn ouders moet eren? Dat is toch ook één van de Tien Geboden?

16.

IGOSHU

Ja, Tjerk, en ik heb daar hevig mee geworsteld. Ik moest mijn ouders eren, maar mijn ouders hebben werkelijk niets voor mij gedaan dat hen eerbiedwaardig maakte. Mijn vader had voor iedereen tijd, maar nooit voor mij. Hij had voor iedereen geld, maar als ik met hem wilde meerijden naar de stad, terwijl hij er zelf nota bene ook naar toe moest, dan rekende hij een kilometerprijs uit, dus benzine en afschrijving en verzekering en wegenbelasting, en dan moest ik de helft van die kilometerprijs aan hem betalen.

TJERK

Uw eigen vader?

DAAN

Om gewoon met hem mee te rijden?

IGOSHU

Toen ik zo oud was als jullie nu zijn, op mijn veertiende, werd ik het huis uitgezet. Mijn ouders hadden inmiddels vier andere kinderen, en er was er nog een op komst, en ze hadden besloten dat ze mij er gewoon niet langer bij konden of wilden hebben. Dus ik moest naar een internaat dat geleid werd door een man die Sneep heette, een echte sadist. Ik hoop werkelijk dat jullie nooit in de handen van een sadist vallen, jongens. Enfin, als het internaat af en toe een weekend dicht ging moesten alle kinderen dat weekend naar huis. Maar op mijn veertiende had ik nog geen geld, dus als ik naar huis ging moest ik een paar uur langs de weg staan liften om er te komen.

Zo gingen mijn ouders met mij om. Het ging bij ons thuis nooit over iets anders dan de liefde van Jezus en zendelingen en bijbelstudies.

(MORE)

17.

IGOSHU

Behalve als ik te laat thuis kwam van een potje voetballen, dan sloot mijn moeder me op in de schuur en dan moest ik wachten totdat mijn vader thuis kwam en dan ging mijn broek naar beneden en kreeg ik een pak slaag met een mattenklopper van bamboe hout. En dat was dan natuurlijk een uiting van de liefde van een christelijke vader die zijn zoon tuchtigt, want zo staat het in de spreuken van Salomo.

DAAN

Heftig! Lijkt wel op Harry Potter die in de kast werd opgesloten.

IGOSHU

Andersom. Ik werd eerst opgesloten, Harry Potter kwam pas veel later.

Mijn vader had zelf een rotjeugd. Ik heb mijn opa nooit gekend, en mijn oma sprak er nooit over, en mijn ouders eigenlijk ook niet, maar mijn vader had het niet leuk. En blijkbaar kon hij niet anders dan de frustraties uit zijn eigen jeugd op mij afreageren. Dus ben ik naar de dokter gegaan en heb me laten steriliseren.

Jullie weten wat dat is? Ik kan geen kinderen meer verwekken. Ik moest er namelijk niet aan denken dat ik mogelijkerwijs veel op mijn vader zou gaan lijken, want dan zou het zo maar kunnen dat ik later mijn eigen kinderen zou behandelen als mijn vader mij heeft behandelt. Dan duizend maal liever geen kinderen.

Dat komt overigens nu wel goed uit, want de tijd waarin we leven is geen feest. Eerlijk gezegd heb ik best wel met jullie te doen, want jullie gaan denk ik echt een rottijd tegemoet. Gelukkig kunnen jullie niet vergelijken met dertig jaar geleden, toen het nog leuk en mooi was op de wereld. Toen waren jullie er immers nog niet.

(MORE)

18.

IGOSHU

Maar vanuit mijn perspectief ziet het er allemaal niet zo best uit. Ook daarom zou ik jullie willen aanraden om met een paar jongens uit je klas en uit je buurt goede vriendschappen te sluiten. Probeer niet te zoeken naar vrienden die in alles precies hetzelfde denken als je zelf, maar let erop wie iets voor een ander over heeft. En werk daar zelf ook aan, dat je iets voor iemand over hebt, ook al denkt die ander niet precies zoals jij. Zorg dat je niet zo veroordelend wordt als huichelachtige christenen.

De klas is even stil.

IGOSHU

Waarom vertel ik dit allemaal? Ik wilde het over iets heel anders hebben, namelijk over het verschil tussen iemand die gelooft wat er in de bijbel staat en daarna handelt, en veel van die christenen die over niks anders kunnen spreken dan de liefde van God maar zich ondertussen superieur voelen aan alle andere mensen, die nou eenmaal niets kunnen begrijpen van waar het om gaat omdat ze niet uitverkoren zijn.

Er is een groot verschil tussen de Elohiym die de hemel en aarde gemaakt heeft, en de God van het christendom. De Elohiym van hemel en aarde vraagt aan alle mensen om voor hem te kiezen en hem te gehoorzamen. De kerk beweert echter dat de God van het christendom sommige mensen heeft uitverkozen en dat hij aan die mensen een soort uitnodiging stuurt om in hem te geloven.

DAAN

Dus die Elohiym van de hemel en aarde zegt dat de mensen zelf moeten kiezen maar volgens de kerk wordt de keus bepaald door God.

19.

IGOSHU

Heel goed, Daan. En probeer dat maar eens aan je oom die dominee is uit te leggen.

SJOERD

Maar wat bedoelt u met de Elohiym van hemel en aarde en de God van het christendom?

IGOSHU

Dat is een verhaal waar ik minstens een hele les voor nodig heb. Elohiym is een Hebreeuws woord, dat in het Westen vertaald is als ‘God.’ Het woord Elohiym is een titel, terwijl het woord God eigenlijk de naam is van een afgod uit Babylon. Ik gebruik die twee termen om het verschil aan te geven tussen de maker van hemel en aarde die zich kenbaar maakt in de oorspronkelijke bijbel, en de God zoals die door de kerk en de theologie en de vertalers wordt voorgesteld. Die God van de kerk is waar het christendom op is gebaseerd.

Zoals ik net aangaf kunnen christenen veroordelend zijn. Je herkent ze dan aan hun minzaam glimlachen. Christenen worden geacht ambassadeurs te zijn van het evangelie van de christus, maar voor veel mensen vormen christenen juist het grootste struikelblok om tot geloof in de hoogste Elohiym te komen.

Wanneer je naar dat soort christenen kijkt, en je komt zelf niet uit zo’n nest, dan besef je al snel dat je daar niet bij wil horen. En ook heel wat mensen die er wel uit komen, hadden er genoeg van en hebben met de kerk en het geloof gebroken.

SJOERD

Dus als iemand op zoek gaat naar God, dan moet hij niet kijken naar het gedrag van christenen?

20.

IGOSHU

Dat is zoals ik het zie, Sjoerd. En dat is dus een probleem. Want het is goed voor ieder mens om een gezonde relatie te hebben met zijn maker. Mensen zouden moeten werken aan het herstellen van hun relatie met de Elohiym van hemel en aarde, dan zou het een stuk beter gaan met ons allemaal.

DOUWE

Nou, dat kan allemaal best zijn, maar mijn vader gelooft niet in God omdat hij er gewoon niets mee te maken wil hebben. Iedereen die in God gelooft maakt ruzie met elkaar.

TJERK

Precies. Mijn vader heeft ook geen God nodig om een goed leven te leiden. Zonder God kun je ook je naaste helpen. En mensen die zeggen dat ze in God geloven, daar zitten ook bedriegers tussen.

DOUWE

En de ergste zijn christelijke politici.

TJERK

En televisie dominee’s.

IGOSHU

Ja, er zijn inderdaad veel mensen die absoluut niets over God willen weten omdat ze niet tot de christenen willen behoren. Daarnaast zijn er ook veel mensen die God afwijzen omdat ze vinden dat hij een wrede God is. Iedere keer als ergens een ramp gebeurt waarbij onschuldige mensen omkomen, en God laat dat toe, zoals mensen zeggen, dan vinden ze dat een wrede God waar ze niet in willen geloven.

DOUWE

Maar als God een natuurramp kan voorkomen, dan is het toch ook wreed als hij dat niet doet? Zoals met een tsunami bijvoorbeeld.

IGOSHU

De grootste tsunami ooit was in de Indische Oceaan op de dag na Kerstmis 2004. Een enorme ramp. Meer dan tweehonderdduizend mensen dood in Thailand, Sri Lanka, en Indonesië. Miljoenen in één klap dakloos. In die landen is bijna iedereen Boeddhist of Moslim. Slechts een heel klein deel van die mensen gelooft in de christelijke God en daar kun je dan ook nog voor worden vervolgd. Ook in andere landen in de regio zijn mensen Boeddhist of Hindu.

Waarom vraagt men hier in het Westen nou nooit eens waarom Boeddha of Brahma of Shiva die natuurramp heeft toegelaten? Waarom hoor je nooit iemand zeggen dat het wel heel wreed was van Boeddha om al die duizenden Boeddhisten te laten verdrinken?

Niks daarvan! In een Boeddhistisch land, met tienduizenden tempels die aan de Boeddha gewijd zijn, sterven door een natuurramp in één keer heel veel Boeddhisten, maar iedereen geeft de schuld aan de God van de christenen. Terwijl die God van de christenen heel duidelijk heeft gezegd dat je géén andere goden moet aanbidden als je wil dat hij je beschermt.

Overigens is er een verhaal bekend van een mirakelse redding van een groep christenen in de stad Meulaboh op Sumatra die geen kerstfeest mochten vieren in de stad en daarom werden gedwongen uit te wijken naar een berg 5 km verderop. Zo werd die hele groep mensen bewaard terwijl de vreselijk verwoesting onder hen plaatsvond. Maar als miljoenen mensen niet in hem willen geloven, en liever iedere dag buigen voor een gesneden of gegoten beeldje van een figuur met zielloze ogen en een dikke buik, waarom zou die God van de bijbel zich dan geroepen voelen om die mensen te redden?

Dus luister goed wat ik zeg: als mensen tot Boeddha roepen, dan zou Boeddha zich geroepen moeten voelen. En als Boeddha niet luistert, of hij geeft niet thuis, wat heeft de Elohiym van de Hebreeuwse bijbel daar dan mee te maken? Die Elohiym hoeft zich toch niet geroepen te voelen als mensen überhaupt niet naar hem roepen?

En zo is het ook in de kerk. De Elohiym van de bijbel heet YaHWeH. De kerk heeft die naam afgepakt en in de Nederlandse vertalingen van de bijbel het woord Heere ervoor in de plaats gezet. De Elohiym die YaHWeH heet heeft gezegd, dat hij luistert naar de mensen die hem bij zijn naam YaHWeH aanroepen.

Als mensen dan besluiten om dat niet te doen, en ze noemen hem bij het woord Heere, wat niet eens een naam is, waarom zou YaHWeH zich dan geroepen moeten voelen?

Igoshu kijkt de klas even rond. Hij heeft nog steeds de aandacht.

IGOSHU

Er was eens een man die woonde in een wijk met allemaal twee-onder-één-kap huizen. In het centrum van de wijk was een groot plantsoen, en de straten waren zo aangelegd dat ze er allemaal op uitkwamen.

TJERK

Dan worden de tuinen steeds groter hoe verder ze van dat plantsoen afliggen!

IGOSHU

Bravo, Tjerk!

TJERK

En de huizen vlakbij het plantsoen, die hebben helemaal geen ruimte meer voor een tuin.

IGOSHU

Okay, okay. Welnu, sommige bewoners liepen ‘s avonds nog even naar het plantsoen om de hond uit te laten. De man waar ik het over heb had ook een hond, en hij liet die hond vaak vrij rondlopenen in het park. Die hond had hij Meneer genoemd.

DOUWE

Ha ha! Dus die man roept zijn hond en dan roept hij “Meneer! Meneerrrr! Hierrrrr!” en dan kijkt iedereen om!

23.

De klas ligt in een deuk.

IGOSHU

Je begrijpt dat dit niet lang goed ging. Iedereen vond het een goede grap, maar na verloop van tijd werd het echt vervelend en de hele buurt begon zich tegen de man met zijn hond Meneer te verzetten. Nu is mijn vraag aan jullie: waarom zouden die andere bewoners het allemaal zo erg vinden? Ze kunnen toch ook gewoon niet luisteren als ze die man “Meneer” horen roepen?

SJOERD

Tja, maar “Meneer” is een algemene aanspreektitel voor een man. Ik denk dat het gewoon een automatische reflex is om te denken dat als iemand bij jou in de buurt “Meneer” roept, dat het dan misschien om jou gaat. Dus dan kijk je toch om.

IGOSHU

Precies, Sjoerd. En als een stoere jongeman zijn kat “Mevrouw” noemt, en hij gaat s’avonds door de wijk wandelen, en hij roept de hele tijd “Mevrouhouw! Kom hier poes!” wat gebeurt er dan?

De klas giert het uit.

DOUWE

Dan rennen de mannen die daar wonen naar buiten om die jongeman van hun poezen weg te jagen!

DAAN

En één van die poezen is eigenlijk heel kattig en die belt de politie.

Nu heeft Igoshu even nodig.

IGOSHU

De woorden ‘meneer’ en ‘mevrouw’ zijn algemene aanspreektitels, precies zoals Sjoerd daarnet zei.

(MORE)

24.

IGOSHU

Als je er een naam achter zet, zoals ‘mevrouw de Jonge,’ en je zegt bijvoorbeeld dat je nog even iets moet afgeven bij mevrouw De Jonge, dan weet iedereen naar wie je toe gaat. Maar als je er geen naam achter zet, dan kun je dat woord alleen maar gebruiken in een persoonlijk gesprek, wanneer je tegenover iemand staat. Een kassiere zegt, “Dag meneer, nog een prettige avond.” En als je de moeder van een vriend tegenkomt, dan zeg je, “Goedemiddag mevrouw.” Maar als je in de Huishoudbeurs gaat roepen “Mevrouw! Mevrouw!” dan spreek je niemand aan.

TJERK

Behalve die ene poes!

…

IGOSHU

Sjoerd, hoe heet jij?

SJOERD

Ja, Sjoerd, natuurlijk.

IGOSHU

En jij Tjerk?

TJERK

Ja, Tjerk, natuurlijk.

IGOSHU

En jij, Douwe, hoe wil jij genoemd worden?

DOUWE

Ja, Douwe, natuurlijk.

IGOSHU

Maar als ik jou nou eens geen Douwe meer noem, maar ik noem je voortaan Jongeman, wat zou je daarvan vinden?

DOUWE

Dan luister ik niet.

25.

IGOSHU

Maar toch ben ik van plan om dat te doen. Sjoerd heet Sjoerd en Tjerk heet Tjerk en als ik iets aan Daan wil vragen dan noem ik zijn naam Daan maar de rest van deze les wil ik Douwe niet meer Douwe noemen. Als ik iets aan Douwe wil vragen, dan zeg ik, “Hé, jongeman, weet je hoe oud Sjoerd is?”

DOUWE

Nou, dat vind ik niet leuk, en ik doe er niet aan mee. Als u mij Jongeman wil noemen, dan luister ik gewoon niet.

IGOSHU

De Elohiym die hemel en aarde gemaakt heeft, die heeft door zijn profeten in de bijbel laten opschrijven dat hij YaHWeH heet en dat hij luistert naar de mensen die hem bij die naam YaHWeH noemen. Maar de christenen hebben die naam uitgewist, en ze hebben er het woord ‘Heere’ voor in de plaats gezet.

Douwe, wat zei je daarnet toen ik zei dat ik je Jongeman ging noemen?

DOUWE

Dat ik dat niet leuk vond en er niet aan mee doe en dat ik dan niet luister.

IGOSHU

En wat vind je dat YaHWeH moet doen als mensen weigeren om hem bij zijn naam te noemen en in de kerken “Oh Heere HEERE” blijven roepen, terwijl hij heel duidelijk heeft gezegd dat hij YaHWeH genoemd wil worden?

DOUWE

Ik vind dat YahWeH dan het volste recht heeft om niet te luisteren.

IGOSHU

Goed gezien! En dan gaan we nog een stapje verder. Tjerk, denk jij er ook zo over?

26.

TJERK

Zeker weten!

IGOSHU

Okay, Tjerk. Je hebt denk ik veel vrienden. Maar is er ook iemand waar je echt een gruwelijke hekel aan hebt?

TJERK

Patrick!

IGOSHU

Waarom? Wie is dat?

DAAN

Patrick komt heel vaak Jacqueline afhalen na school.

SJOERD

We denken dat Patrick haar vriendje is.

IGOSHU

Ik zie het, Patrick is de grote concurrent van Tjerk en daarom heeft Tjerk een hekel aan die jongen. Ken je ook een leuke jongen die Patrick heet, Tjerk?

TJERK

Nee, Patrick is een rotnaam.

IGOSHU

Omdat die naam bij die jongen hoort waar je een hekel aan hebt?

TJERK

Ja, logisch.

IGOSHU

Nou, weet je wat, Tjerk? Daarnet heb ik voorgesteld om Douwe niet meer Douwe te noemen maar Jongeman.

TJERK

Ja, en Douwe zou er niet aan meedoen.

27.

IGOSHU

Nu heb ik me voorgenomen dat ik niet alleen de rest van deze les, maar ook alle komende lessen jou niet meer Tjerk ga noemen, maar dat ik jou voortaan Jongeman Patrick ga noemen.

Tjerk springt op van zijn stoel. Zijn tafeltje valt om, en het schrift en de boeken vallen op de grond.

TJERK

Nee! Mooi niet! Dat mag u niet! Ik heet Tjerk en u moet mij Tjerk noemen, want anders…

IGOSHU

Anders wat, Jongeman Patrick?

SJOERD

Tjerk kan niet zo goed tegen plagen, Igoshu. En hij heeft echt een bloedhekel aan die jongen.

Tjerk bukt om zijn schrift van de grond op te rapen en loopt dan naar de deur.

TJERK

Ik ga naar het hoofd van de school.

IGOSHU

Ga zitten, Tjerk. Je reactie is begrijpelijk. Je hebt groot gelijk dat je kwaad op me wordt als ik jou noem bij de naam van uitgerekend de knaap waar jij de grootste hekel aan hebt.

Halverwege de deur blijft Tjerk even staan. Hij aarzelt. Douwe en Daan rapen ondertussen zijn boeken op en zetten het tafeltje weer recht.

IGOSHU

Kom, Tjerk, ga weer zitten. Ik zei dat niet om je te plagen maar om jou, en alle mensen die dit ooit zullen lezen, een les te leren.

TJERK

Wat voor les dan?

28.

IGOSHU

De Elohiym van hemel en aarde heeft voor de mensen een onwaarschijnlijk mooie wereld gemaakt en het belangrijkste dat hij van ons verlangt is dat we hém daarvoor eren en niet de een of andere afgod. Een van die afgoden is de ba’al Gawd. Het Hebreeuwse woord ba’al betekent ‘heer.’ En de naam Gawd moet je eigenlijk uitspreken met een korte o-klank. God.

TJERK

Dus die afgod heet de Heer God?

IGOSHU

Precies. De Elohiym van hemel en aarde heet YahWeH en hij vraagt van ons dat we hem bij zijn naam roepen en aanspreken. En hij heeft erbij gezegd dat we de namen van andere goden niet mogen uitspreken. Het is eigenlijk een heel simpel verhaal.

SJOERD

Ik had tot vandaag nog nooit van de naam YaHWeH gehoord. En in de kerk aanbidt iedereen de Heere God!

IGOSHU

We begrijpen allemaal dat Tjerk het niet leuk vond dat ik hem jongeman noemde, en zelfs boos werd toen ik hem aanspraak met de naam van zijn vijand. Dus hier is mijn vraag aan jullie, en eigenlijk aan alle christenen op aarde:

Waarom zou YaHWeH zich geroepen moeten voelen om te luisteren naar mensen die hem niet bij zijn naam YaHWeH noemen, maar naar hem roepen met naam van de een of andere afgod die ba’al Gawd heet, oftwewel Heere God?

Terwijl mensen dus overal in de bijbel kunnen lezen dat YaHWeH heeft gezegd dat hij het verafschuwt als mensen andere goden aanroepen.

29.

SJOERD

Als je het goed bekijkt kán hij zich niet eens geroepen voelen.

DAAN

Want als je iemand roept, moet je hem bij zijn naam roepen.

IGOSHU

Precies. Als ik Tjerk niet bij zijn naam roep, dan roep ik hem niet. En als ik niet naar Tjerk roep, dan kan Tjerk zich niet geroepen voelen.

DOUWE

Dus als mensen naar de Heere God roepen, dan hoeft YahWeH zich niet geroepen te voelen want eigenlijk wordt hij dan ook niet geroepen.

IGOSHU

En wanneer er grote natuurrampen plaatsvinden en de mensen zeggen dat ze niet in God kunnen geloven omdat ze die God wreed vinden omdat hij niets doet om mensen te redden, wat dan?

DOUWE

Dan vergeten die mensen dat de Heere God waar ze naar roepen een afgod is die niets kan, omdat het nou eenmaal een afgod is.

SLOERD

En de Elohiym van hemel en aarde luistert niet naar de mensen die naar de een of andere Heere God roepen, en dat is begrijpelijk want die mensen hebben hem nou eenmaal niet geroepen.

IGOSHU

Inderdaad, jongens. Als mensen de aandacht van YaHWeH willen, dan moeten ze hem met de naam YaHWeH aanroepen, en dan luistert hij, want dat heeft hij een paar keer beloofd en toegezegd.

(MORE)

30.

IGOSHU

Maar al die mensen die in half lege kerken naar de Heere God roepen, tja, ik denk echt dat die mensen vaker zelf in hun bijbels zouden moeten lezen en minder geloof hechten aan de woorden van dominees op kansels. Want de ba’al Gawd kán niet luisteren omdat het een afgod is. En de Elohiym van hemel en aarde, die de christenen dénken aan te roepen, zou die reageren ondanks dat mensen weigeren om hem bij zijn naam YaHWeH te noemen?

DAAN

Dus iedere week gaan mensen naar de kerk om te zingen ter ere van de God van het christendom…

SJOERD

…maar hun gezang blijft hangen onder het dak van de kerk.

DOUWE

En hoe zit het dan als die christenen ‘hallelujah’ roepen? Doen ze het dan wel goed?

IGOSHU

Jongens, jullie hoeven geen van allen naar het seminarie, want jullie weten nu al meer dan de meeste christenen. Ja, Douwe, het woord ‘hallelujah’ is zowat het enige woord waarmee christenen nog een beetje kans maken om te worden gehoord door de maker van hemel en aarde. Maar vaak verzieken ze het dan weer door er direct de naam Jezus achteraan te roepen. Maar ook dat is een andere les.

Op de gang begint een LUIDE BEL te rinkelen.

IGOSHU

Daan, Douwe, Sjoerd, jij ook Peter, en vooral jij, Tjerk, ik ben van plan onze gesprekken tijdens deze les op te schrijven en op een website te zetten. Is dat akkoord met jullie?

DE KLAS

Als u onze echte namen maar gebruikt.

FADE OUT