Meervoudsvorm ‘elohiym’

Er is zeer veel geschreven over de meervoudsvorm van het Hebreeuwse woord elohiym. Desondanks schijnt niemand werkelijk te begrijpen hoe dit woord voor de ‘God van het christendom’ een meervoud is, terwijl het overal in de bijbel wordt verbonden met een werkwoord dat in het enkelvoud staat. Talloze theologen voeren het aan als bewijs dat God een drie-eenheid is, maar al die ‘bewijzen’ berusten op vooringenomenheid, negeren de wetten van de logica en geven blijk van grote onkunde ten aanzien van het oud Hebreeuws.

In een ander essay zal ik argumenten aandragen waarmee ik zal aantonen wat het woord elohiym werkelijk betekent. Nu wil ik echter eerst mijn stelling onderbouwen dat niemand werkelijk begrijpt wat elohiym betekent. Het klinkt anders nogal aanmatigend, dat ik, een arme, eenvoudige pensionado, zomaar zeventienhonderd jaar theologie denuncieer.

Vervoegen van enkelvoud en meervoud

In het Nederlands worden werkwoorden anders vervoegd voor enkelvoud dan voor meervoud. Ik loop, zij lopen. Ik lees, zij lezen. Wanneer je iemand hoort praten, en hij zegt bijvoorbeeld “ik lezen een boek,” of “hij lopen naar huis,” dan registreren we een mismatch¹ tussen persoonlijk voornaamwoord (ik, hij, zij) en de vervoeging van het werkwoord in de betreffende zin.

In de zin ‘de Griekse goden gleden gestadig over de glooiende grond’ is het woord ‘goden’ een meervoud en daarom staat de verleden tijd van het werkwoord ‘glijden’ in de vervoeging die past bij het onderwerp in meervoud.

Wanneer we zouden lezen, ‘de Griekse goden gleed gestadig over de glooiende grond’ dan rinkelt er ogenblikkelijk een belletje in ons brein: het onderwerp is meervoud maar de vervoeging van het werkwoord is enkelvoud.

Welnu, de theologie besteedt veel aandacht aan het feit dat het woord ‘elohiym’ een meervoud is, terwijl de bijbehorende werkwoorden steevast in de enkelvoud vervoeging staan. omdat men hiermee het kerkelijk dogma van de drie-eenheid wil ‘bewijzen.’

Kritische vragen hoe één God toch een meervoud kan zijn worden door theologen weerlegd met de dooddoener (letterlijk) dat God zo ver boven ons verstand verheven is dat we hem niet kunnen begrijpen. Oftewel, het feit dat we de drie-eenheid niet kunnen bevatten is het ‘bewijs’ dat God een drie-eenheid is.

Drie opties

Een van de belangrijke kenmerken van bijbelwetenschap is dat vele theologen die het beoefenen, het over het algemeen niet met elkaar eens zijn. De een beweert dit, de ander beweert dat, en een derde beweert weer iets heel anders. Hoe weet je nu als gewone christen wat waar is?

Wel, je hebt drie mogelijkheden.

1. Verschillende bijbelwetenschappers verkondigen verschillende meningen, en je kiest er gewoon één van uit.
2. Ik leg uit wat het onderliggende Hebreeuwse woord werkelijk betekent, en je besluit om te onderzoeken of hetgeen ik zeg al dan niet klopt, en vervolgens trek je je eigen conclusies.
3. Je weet het niet en je hebt besloten dat je het ook niet hoeft te weten omdat de dominee heeft verteld dat het niet belangrijk is. De hoofdzaak is immers dat God liefde is en dat je Jezus in je hart hebt toegelaten.

Mensen die voor mogelijkheid drie kiezen hebben geen belang bij deze website. Go away! Ga iets leuks doen. Of doe iets christelijks en geef een paar euro aan een goed doel en kwetter vervolgens op social media dat je hoopt dat meer mensen dat goede doel zullen steunen.

Voor mensen die optie 1 kiezen

Er is veel onderscheid tussen wat theologen en bijbelvertalers ‘verklaren’ over de reden om elohiym als een meervoud te beschouwen terwijl het bijbehorend werkwoord in enkelvoud staat. Ik zal de grote verscheidenheid op een aparte pagina illustreren aan de hand van citaten, met bronvermeldingen, zodat je het zelf kan nalezen. Hier alvast een korte opsomming.

Tekst voor Tekst

God beraadslaagt met zichzelf. :…het volheidsmeervoud, zoals ook in de naam elohim naar voren komt…

De Study Bible, New International Version

the plural of majesty, or of potentiality.

God speaks […] to the members of his heavenly court..

De NET Bible

The Hebrew word translated “God” (‘elohim) is a plural noun [which] simply adds intensification to the name El. Hebrew is the only ancient Semitic language that intensifies nouns and pronouns by making them plurals.

Hughes

the mystery of the Holy Trinity is embedded in the first three Hebrew words of the text (Bereshith bara Elohim) because the name “God,” Elohim, is in the plural, and the verb “created” (bara) is in the singular…

R.H. Matzken

…een Drie-enig God. In het Oude Testament blijkt dit al uit de naam ELOHIM voor God (meervoud)…

Thomas Constable

“God” (‘elohim) is a plural noun. The plurality simply adds intensification to the name El…

Ernest Martin

The word Elohim in Hebrew [… ] is like a uni-plural word like army (sometimes called in grammar a collective noun). There may be one army, but that army is made up of numerous soldiers. And so is the Godhead.

Hebrew 4 Christians

…the triune nature of God, further indicated by the use of the plural form of the name Elohim with the singular verb bara…

Keathley

The name Elohim […] is what is called a plural of plenitude pointing to the power and majesty of God, it certainly allows for the New Testament revelation of the Triunity of God.

Ask Elm

The fact is, the word Elohim is plural (not dual or triune of itself). The term Elohim […] refers to a plurality of beings. … the word Elohim cannot be restricted to three Gods in one. It embraces many Sons and Daughters of God of which we humans are a part…

Uitleg

Wanneer je een paar uur bladert door woordenboeken en grammaticaboeken en bijbelcommentaren kom je nog meer tegen, maar ik neem aan dat ik hiermee voldoende heb aangetoond dat er geen eenstemmigheid heerst onder de hooggeleerde heren professoren. Hopelijk is het hiermee gemakkelijker voor je om van me aan te nemen dat mijn bewering, dat dat de theologen gewoon geen idee hebben over wat het woord elohiym werkelijk betekent, niet berust op mijn antipathie tegen theologie, maar op door theologen zelf geschapen wanorde.

Indien alle theologen zouden weten wat het Hebreeuwse woord elohiym betekent, dan hadden ze allemaal dezelfde uitleg. Uit het simpele feit dat theologen de meest uiteenlopende ‘verklaringen’ bedenken voor wat het derde woord uit de bijbel betekent, kunnen we gerust concluderen dat ze maar wat roepen, of dat ze hun eigen bedenksels belangrijker vinden.

Uiteenlopende meningen

Volgens de NIV, en dit komt dus van werkelijk invloedrijke theologen, omvat het woord ‘ons’ in Laat ons mensen maken niet alleen God zelf, maar ook de leden van zijn hemelse hofhouding. God spreekt in de ‘ons’-vorm, en dat betekent God plus zijn hofhouding. Daarvoor had de NIV al verkondigd dat het meervoud wijst op de ‘plural of majesty’, het pluralis majestatis, het koninklijk meervoud.

Nee, zeggen de gereformeerde professoren van het standaardwerk voor thuis bijbelstudie in Nederland, het meervoud duidt waarschijnlijk niet op God en de hemelwezens. God overlegt namelijk met zichzelf.

Nee, zeggen weer anderen, het meervoud in Elohiym duidt erop dat God een drie-eenheid is.

Nee, nee, nee, het meervoud omvat veel meer dan drie, wij horen er ook bij.

Ben je mal, zeggen weer anderen, het meervoud geeft aan dat we hier te maken hebben met een volheidsmeervoud. Een wat? Ja, het volheidsmeervoud.

Het zijn meningen, zie je? Nu kun je dus kiezen. Geluk ermee.

Voor mensen die optie 3 kiezen

Had ik niet gezegd dat jullie hier niks te zoeken hebben? Go away! zei ik. Dat betekent: Ga weg! Ga iets leuks doen. Je hoort hier niet!

Voor mensen die optie 2 kiezen

Welkom op deze website. Je kunt hier gezichtspunten vinden over de betekenis van het woord ‘elohiym’ die je waarschijnlijk niet zo vaak in de kerk hoort.

Het volheidsmeervoud

Sta me toe nog een keer uiting te geven aan mijn misnoegen aan de hand van het woord ‘volheidsmeervoud’ uit Tekst voor Tekst. Dit is namelijk zo’n typisch christelijke woord dat geen enkele betekenis heeft in de wereld van gewone mensen. De Dikke van Dale noemt het woord niet, en daar is een goede reden voor: het woord bestaat namelijk niet. Ook voor christenen kan het woord ‘volheidsmeervoud’ geen betekenis hebben, en men zou dat eens aan elkaar moeten toegeven.

Niemand weet wat volheidsmeervoud betekent. Ook de hooggeleerde heren theologen die het woord in de huisuitlegger van de kerk hebben opgenomen in hun commentaar op Genesis 1, weten het niet.

Volheid betekent ‘het vol zijn.’ Kijk maar in het woordenboek, daar staat het zo. Kun je nu bedenken wat volheidsmeervoud betekent? Is het een speciaal meervoud, in de zin dat het Nederlands een gewoon meervoud kent en een speciale vorm van meervoud, namelijk het volzijn-meervoud? Of is het misschien het meervoud van vol zijn? En wat zou dat dan moeten zijn, het meervoud van vol zijn? Is dat voller dan vol zijn? Of twee keer zo vol zijn? Maar kan iets voller zijn dan vol? Heeft vol een overtreffende trap? Of zoek ik het in de verkeerde hoek, en moeten we denken aan het meervoud van het woord vol, dus vollen?

Volheidsmeervoud. Het meervoud van het-vol-zijn, of het vol-zijn-meervoud; ‘t maakt niet uit hoe je het schrijft want het betekent niets. Ze roepen maar wat, die professoren in de theologie.

Ik ben dus buitengewoon kritisch op theologie en de mensen die het beoefenen. Indien theologie jouw wereld is, of wanneer jij je veilig voelt in een PKN-kerkgemeente, dan is het natuurlijk niet prettig om te lezen dat iemand godgeleerdheid fileert en uiteenzet hoe traditie en starre dogmatiek mensen hinderen die de maker van hemel en aarde willen eren. Maar denk je dat jouw gevoelens een rol spelen wanneer je voor de Witte Troon staat?

❧